Các sai phạm liên quan khấu hao tài sản cố định (Phần 2)

Thay đổi phương pháp khấu hao

Theo điều 13 Thông tư 45/2013/TT-BTC ngày 25/4/2013:

“3. Doanh nghiệp tự quyết định phương pháp trích khấu hao, thời gian trích khấu hao TSCĐ theo quy định tại Thông tư này và thông báo với cơ quan thuế trực tiếp quản lý trước khi bắt đầu thực hiện.

4. Phương pháp trích khấu hao áp dụng cho từng TSCĐ mà doanh nghiệp đã lựa chọn và thông báo cho cơ quan thuế trực tiếp quản lý phải được thực hiện nhất quán trong suốt quá trình sử dụng TSCĐ. Trường hợp đặc biệt cần thay đổi phương pháp trích khấu hao, doanh nghiệp phải giải trình rõ sự thay đổi về cách thức sử dụng TSCĐ để đem lại lợi ích kinh tế cho doanh nghiệp. Mỗi tài sản cố định chỉ được phép thay đổi một lần phương pháp trích khấu hao trong quá trình sử dụng và phải thông báo bằng văn bản cho cơ quan thuế quản lý trực tiếp.”

Khấu hao tài sản trên đất đi thuê

Căn cứ thông tư 96/2015/TT-BTC khoản 2 Điều 4:

“Trường hợp doanh nghiệp có công trình trên đất như trụ sở văn phòng, nhà xưởng, cửa hàng phục vụ cho hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp thì doanh nghiệp được trích khấu hao tính vào chi phí được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế theo đúng mức trích khấu hao và thời gian sử dụng tài sản cố định quy định hiện hành của Bộ Tài chính đối với các công trình này nếu đáp ứng các điều kiện như sau:

Có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất mang tên doanh nghiệp (trong trường hợp đất thuộc quyền sở hữu của doanh nghiệp) hoặc có hợp đồng thuê đất, mượn đất giữa doanh nghiệp với đơn vị, cá nhân có đất và đại diện doanh nghiệp phải chịu trách nhiệm trước pháp luật về tính chính xác của hợp đồng (trong trường hợp đất đi thuê hoặc đi mượn).

Hóa đơn thanh toán khối lượng công trình xây dựng bàn giao kèm theo hợp đồng xây dựng công trình, thanh lý hợp đồng, quyết toán giá trị công trình xây dựng mang tên, địa chỉ và mã số thuế của doanh nghiệp.

Công trình trên đất được quản lý, theo dõi hạch toán theo quy định hiện hành về quản lý tài sản cố định.”

*Công văn số: 6871/CT-TTHT – V/v: Chính sách thuế

→ Trường hợp của Công ty năm 2013 có ký hợp đồng thuê đất với Công ty TNHH Tâm Đại Hùng với thời hạn thuê là 10 năm làm kho chứa than. Theo

trình bày, để phục vụ cho công tác quản lý Công ty có xây dựng nhà văn phòng tại diện tích đất thuê thì về nguyên tắc các công trình xây dựng phục vụ cho hoạt động kinh doanh của Công ty phải có hồ sơ hợp pháp theo qui định của Pháp luật về xây dựng và Pháp luật về đất đai và đáp ứng đủ điều kiện theo quy định tại Khoản 2.2h Điều 6 Thông tư số 123/2012/TT-BTC nếu trên Công ty được trích khấu hao và tính vào chi phí được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế TNDN. Về thời gian trích khấu hao tài sản cố định Công ty thực hiện theo quy định tại Phụ lục số 1 ban hành kèm theo Thông

tư số 45/2013/TT-BTC.

*Công trình trên đất mượn của cá nhân có được khấu trừ, trích khấu hao?

→ Trường hợp Công ty của Ông(Bà) có mượn đất của cá nhân để xây dựng công trình gắn liền với đất để phục vụ cho hoạt động sản xuất kinh doanh của Công ty, nếu việc xây dựng công trình đáp ứng các điều kiện theo nội dung nêu trên và Công ty được cơ quan chức năng cấp Giấy chứng nhận quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất đối với công trình này đồng thời thỏa mãn các điều kiện theo quy định tại Khoản 10 Điều 1 Thông tư 26/2015/TT- BTC (sửa đổi bổ sung Điều 15 Thông tư số 219/2013/TT-BTC ngày 31/12/2013 của Bộ Tài chính) thì được khấu trừ thuế GTGT đầu vào, trích khấu hao và tính vào chi phí được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế TNDN. Riêng trường hợp công trình xây dựng của Công ty nhưng giấy phép xây dựng mang tên cá nhân người cho thuê (mượn) đất là không phù hợp.

Diện tích cho thuê trong tòa nhã hỗn hợp được trích khấu hao

Theo Thông tư 28/2017/TT- BTC

“- Đối với các tài sản là nhà hỗn hợp vừa dùng phục vụ hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, vừa dùng để bán hoặc cho thuê theo quy định của pháp luật thì doanh nghiệp phải xác định và hạch toán riêng phần giá trị của nhà hỗn hợp theo từng mục đích sử dụng, cụ thể như sau:

• Đối với phần giá trị tài sản (diện tích) tòa nhà hỗn hợp dùng để phục vụ hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp và dùng để cho thuê (trừ trường hợp cho thuê tài chính): doanh nghiệp thực hiện ghi nhận giá trị của phần tài sản (diện tích) là tài sản cố định, quản lý, sử dụng và trích khấu hao tài sản cố định theo quy định.
•     Đối với phần giá trị tài sản (diện tích) trong tòa nhà hỗn hợp dùng để bán thì doanh nghiệp không được hạch toán là tài sản cố định và không được trích khấu hao và theo dõi như một tài sản để bán.”

Mua xe ô tô của cá nhân đã qua sử dụng có được khấu hao?

Ví dụ: Doanh nghiệp A có mua một chiếc ô tô để phục vụ vận chuyển hàng hóa nội bộ trong Công ty với giá trị 200tr có đầy đủ hóa đơn GTGT theo quy định và công ty đã thanh toán bằng TGNH. Tuy nhiên do mua xe cũ và chỉ chạy nội bộ nên sếp yêu cầu không sang tên và vẫn mang tên chủ xe cũ. Vậy doanh nghiệp A có được tính vào chi phí được trừ với phần trích khấu hao tài sản xe không?

Tại Điều 4 Thông tư số 96/2015/TT-BTC ngày 22/6/2015 của BTC (sửa đổi, bổ sung Điều 6 Thông tư số 78/2014/TT-BTC) quy định các khoản chi khấu hao tài sản cố định không được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế gồm: “2.2 b) Chi khấu hao đối với tài sản cố định không có giấy tờ chứng minh thuộc quyền sở hữu của doanh nghiệp (trừ tài sản cố định thuê mua tài chính)”.

* Căn cứ quy định trên, việc mua xe của một tổ chức, cá nhân khác nhưng chưa làm xong thủ tục sang tên xe, doanh nghiệp chưa có giấy tờ chứng minh được tài sản thuộc quyền sở hữu của doanh nghiệp thì khoản khấu xe không được tính là chi phí được trừ khi xác định thuế TNDN.

Thời điểm trích khấu hao TSCĐ và thời điểm ghi nhận chi phí

Cục thuế Hà Nội hướng dẫn:

Trường hợp Công ty của Độc giả chưa thông báo với cơ quan thuế phương pháp trích khấu hao cho toàn bộ TSCĐ của công ty:

–   Việc trích khấu hao TSCĐ được thực hiện bắt đầu từ ngày (theo số ngày  của tháng) mà công ty hạch toán tăng TSCĐ.

–   Chi phí khấu hao TSCĐ được tính vào chi phí được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế TNDN sau khi công ty thông báo phương pháp trích khấu hao TSCĐ với cơ quan thuế trực tiếp quản lý.

–       Trường hợp Công ty của Độc giả đã thông báo với cơ quan thuế phương pháp trích khấu hao cho toàn bộ TSCĐ của công ty, khi mua TSCĐ phục vụ cho hoạt động sản xuất kinh doanh, doanh nghiệp vẫn trích khấu hao theo phương pháp đã đăng ký thì không phải đăng ký lại với cơ quan thuế nữa.

Trường hợp Công ty của Độc giả đã thông báo với cơ quan thuế phương pháp trích khấu hao cho toàn bộ TSCĐ của công ty, khi mua TSCĐ phục vụ cho hoạt động sản xuất kinh doanh, doanh nghiệp vẫn trích khấu hao theo phương pháp đã đăng ký thì không phải đăng ký lại với cơ quan thuế nữa.

Sửa chữa tài sản cố định đi thuê

Ví dụ: Tháng 02/2017 Công ty A có thuê 1 máy ủi trong vòng 2 năm để phục vụ SXKD. Tháng 9/2017, máy bị hỏng nên Công ty có chi một khoản tiền để sửa chữa. Xin hỏi khoản chi phí trên có được tính vào chi phí được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế trong năm 2017 không?

→ Theo quy định tại khoản 2.16 Điều 4 Thông tư số 96 năm 2015 của Bộ Tài chính thì đối với chi phí sửa chữa tài sản cố định đi thuê mà trong hợp đồng thuê tài sản quy định bên đi thuê có trách nhiệm sửa chữa tài sản trong thời gian thuê, thì chi phí sửa chữa tài sản cố định đi thuê được phép hạch toán vào chi phí được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế thu nhập doanh nghiệp hoặc phân bổ dần vào chi phí, nhưng thời gian phân bổ tối đa không quá 03

năm.

Tài sản không thuộc tài sản cố định như chi về mua và sử dụng các tài liệu kỹ thuật, bằng sáng chế,…

Công ty A có chi một khoản tiền 200 triệu để mua các tài liệu kỹ thuật và quyền sử dụng thương hiệu để sản xuất mặt hàng điện tử. Xin hỏi khoản chi này có được hạch toán như một TSCĐ để trích khấu hao không?

→ Theo quy định tại khoản 2.16, Điều 4 Thông tư số 96 năm 2015 của Bộ Tài chính thì: Trường hợp doanh nghiệp có chi các khoản chi phí để có các tài sản không thuộc tài sản cố định như chi về mua và sử dụng các tài liệu kỹ thuật, bằng sáng chế, giấy phép chuyển giao công nghệ, nhãn hiệu thương mại, lợi thế kinh doanh, quyền sử dụng thương hiệu… thì các khoản chi này được phân bổ dần vào chi phí kinh doanh nhưng tối đa không quá 03 năm.

Khấu hao xe ô tô với nguyên giá vượt trên 1.6 tỷ đồng

Công văn 97749/CT-TTHT ngày 10 tháng 11 năm 2020 về về chính sách thuế đối với chi phí khấu hao, chi phí lãi vay được trừ đối với ô tô có giá trị trên 1,6 tỷ đồng:

→ Công ty không được tính vào chi phí được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế đối với phần trích khấu hao tương ứng với nguyên giá vượt trên 1,6 tỷ đồng/xe đối với ô tô chở người từ 9 chỗ ngồi trở xuống (do ô tô không phải là xe chuyên kinh doanh vận tải hành khách, du lịch và khách sạn và không dùng để làm mẫu và lái thử cho kinh doanh ô tô) theo hướng dẫn tại Điều 4 Thông tư 96/2015/TT-BTC nêu trên.

→ Đối với khoản lãi tiền vay phát sinh tương ứng với số tiền vay ngân hàng để mua ô tô tính đến thời điểm đưa ô tô vào trạng thái sẵn sàng sử dụng được ghi nhận vào nguyên giá tài sản cố định theo quy định tại Khoản 1 Điều 4 Thông tư 45/2013/TT-BTC; Đối với khoản lãi vay tương ứng với số tiền vay để mua ô tô phát sinh sau thời điểm ô tô đưa vào trạng thái sẵn sàng sử dụng được tính vào chi phí được trừ khi tính thu nhập chịu thuế TNDN nếu đáp ứng quy định tại Điều 4 Thông tư 96/2015/TT-BTC.

Công văn số 10362/CT-TTHT ngày 20 tháng 10 năm 2017 về chi phí khấu hao đối với tài sản cố định là du thuyền:

→ Trường hợp Công ty kinh doanh dịch vụ nhà hàng, khách sạn, căn hộ cao cấp, trung tâm thương mại, dự kiến mua du thuyền (phù hợp với quy định của pháp luật về hàng hải) sử dụng để phục vụ đưa đón du khách tham quan các điểm du lịch trên tuyến sông Sài Gòn tạo ra doanh thu cho doanh nghiệp thì Công ty được trích khấu hao TSCĐ của du thuyền để tính vào chi phí được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế TNDN (đáp ứng điều kiện theo theo quy định tại Điều 4 Thông tư số 96/2015/TT-BTC).

Khấu hao đối với công cụ dụng cụ

Căn cứ vào khoản 2 điều 4 Thông tư số 96/2015/TT-BTC:

Đối với tài sản là công cụ, dụng cụ, bao bì luân chuyển, … không đáp ứng đủ điều kiện xác định là tài sản cố định theo quy định thì chi phí mua tài sản nêu trên được phân bổ dần vào chi phi hoạt động sản xuất kinh doanh trong kỳ nhưng tối đa không quá 3 năm.

Ví dụ: Công văn số 6718/CTHN-TTHT ngày 24 tháng 02 năm 2021 về phân bố công cụ dụng cụ:

→ Trường hợp Công ty có tài sản là công cụ, dụng cụ không đáp ứng đủ điều xác định là tài sản cố định theo quy định thì chi phí mua tài sản được phân bổ dần vào chi phí hoạt động sản xuất kinh doanh trong kỳ nhưng tối đa không quá 3 năm theo quy định tại khoản 2 Điều 4 Thông tư số 96/2015/TT- BTC của Bộ Tài chính

Hãy gọi ngay/ Nhắn tin Zalo 0867 239 945 hoặc 0345 161 539 khi Quý Khách hàng còn nhiều thắc mắc cần trao đổi, giải đáp.

Xem thêm:

Sai phạm liên quan đến khấu hao tài sản cố định (phần 1)

Sai phạm liên quan đến chi tài trợ